Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απηύθηνε χαιρετισμό στην ημερίδα με τίτλο «Τεχνολογία και Διαφάνεια», όπου αντί εισαγωγής, επέλεξε να υπενθυμίσει μια ιστορία αναφορικά με την διαφθορά και τον Επιθεωρητή του Νικολάι Γκόγκολ.
Αναλυτικά τι είπε ο κ. Μητσοτάκης για την διαφθορά στον χαιρετισμό του:
Αντί εισαγωγής, θέλω να θυμίσω μία παλιά ιστορία: Σε μια μικρή επαρχιακή πόλη βγαίνει η φήμη ότι καταφθάνει υψηλόβαθμος κρατικός αξιωματούχος για να ελέγξει τη δράση των τοπικών αρχών. Οι παράγοντες της περιοχής θορυβούνται και σπεύδουν όπως – όπως να κρύψουν παρανομίες και παραλείψεις. Επιφυλάσσουν, μάλιστα, βασιλική υποδοχή στον επισκέπτη. Αυτός, όμως, τελικά αποδεικνύεται ένας απατεώνας που, απλώς, παρίστανε τον επιθεωρητή. Και αφού απολαύσει και ο ίδιος την διαφθορά, φεύγει λίγο πριν έρθει ο αληθινός αξιωματούχος…
Πρωταγωνιστής, βέβαια, δεν είναι άλλος από τον Επιθεωρητή του Νικολάι Γκόγκολ, που σχολιάζει καυστικά την τσαρική Ρωσία του 19ου αιώνα. Μήπως, όμως, αυτές οι σκηνές μάς θυμίζουν κάτι και από την Ελλάδα των τελευταίων δεκαετιών; Ο «επιθεωρητής», ωστόσο, ήλθε κάποτε και εδώ. Ο πραγματικός επιθεωρητής, όχι ο απατεώνας. Λεγόταν Διεθνής Διαφάνεια και το 2012 κατέταξε τη χώρα μας στην 94η θέση της λίστας κρατών με Διαφθορά.
Έγιναν σημαντικές προσπάθειες και το 2015 πετύχαμε ν’ ανέβουμε στην 58η θέση. Για να ξανακυλήσει, όμως, η Ελλάδα στην 67η θέση, το 2018. Εννέα επίπεδα κάτω, δηλαδή, μέσα σε μόλις 3 χρόνια! Και με βαθμό 45, όταν το 100 αντιπροσωπεύει μία «πολύ καθαρή» χώρα. Επίδοση ντροπιαστική για ευρωπαϊκό κράτος. Αλλά και θλιβερή κληρονομιά μιας κυβέρνησης, που συνεχώς μιλούσε για «ηθικό πλεονέκτημα»…
Η κατάσταση αυτή αποτελεί ουσιαστικά μία εθνική απειλή: Πλήττει την αξιοπιστία της χώρας και αμαυρώνει το φιλότιμο της συντριπτικής πλειοψηφίας των δημοσίων υπαλλήλων. Αποθαρρύνει τις επενδύσεις και οδηγεί σε απώλεια πολύτιμων πόρων. Καταρρακώνει την εμπιστοσύνη των πολιτών προς την Πολιτεία, την Πολιτική συνολικά. Διαβρώνει τους θεσμούς, τροφοδοτώντας τον λαϊκισμό. Η ανάταξή της, λοιπόν, είναι μια προτεραιότητα που δεν σηκώνει ούτε δισταγμούς, ούτε αναβολές.
Και αυτή η γενική παρατήρηση, δεν μπορεί να αποτελέσει ένα ειδικό άλλοθι: Πράγματι, η γραφειοκρατία που ευνοεί την αδιαφάνεια συνοδεύει το κράτος μας σχεδόν από την ίδρυσή του. Και, στη συνέχεια, ένα πολιτικό σύστημα που συχνά υποτασσόταν στα συμφέροντα ειδικών ομάδων πίεσης, είτε και προσώπων, ευνόησε τη διαφθορά. Όχι μόνο στην κορυφή, αλλά και στη βάση.
Έτσι, αυτή η πληγή απλώθηκε διαχρονικά στην καθημερινή ζωή. Πάντα, όμως, τρεφόταν απ΄ τις ίδιες αδυναμίες: Από την μεσολάβηση του ανθρώπινου παράγοντα σε διαδικασίες που θα μπορούσαν να είχαν τυποποιηθεί. Από την απουσία καθαρών κανόνων και αρχών που θα ελέγχουν με ανεξαρτησία την τήρησή τους. Και, τέλος, από την αδυναμία δημόσιας παρακολούθησης των όσων αποφασίζει και πράττει η Διοίκηση. Καμία κυβέρνηση του παρελθόντος δεν υπήρξε αμέτοχη. Ευθύνες έχουμε όλοι, ο καθένας στο μέτρο του. Η κρίση, τουλάχιστον, θα έπρεπε να μας έχει διδάξει.
Όλα αυτά πρέπει να αλλάξουν. Και θα αλλάξουν! Όχι μόνο γιατί αυτό αποτελεί κυβερνητική απόφαση. Αλλά γιατί η γραφειοκρατία, η αδιαφάνεια, η διαφθορά αποτελούν εθνικά εμπόδια. Φρένα για την ανάπτυξη και παγίδες στο δρόμο της Ελλάδας του 21ου αιώνα.
