Τι κι αν στο πολύ πρόσφατο παρελθόν υποσχέθηκε ότι: “Ο ΕΝΦΙΑ είναι φόρος παράλογος, δεν διορθώνεται. Καταργείται”, χωρίς ωστόσο ποτέ να τον καταργήσει. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν ορρωδεί προ ουδενός ενόψει της κάλπης και προχωρά σε υποσχέσεις με γερές δόσεις λαϊκισμού.
Όπως η χθεσινή στην συνέντευξη που έδωσε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 και αφορούσε στην μη εφαρμογή της μείωσης του αφορολόγητου από την πρωτοχρονιά του 2020.
Το ισχυρό επιχείρημα του Αλέξη Τσίπρα είναι φυσικά το γεγονός ότι δεν εφαρμόστηκε ούτε η μείωση των συντάξεων από την πρωτοχρονιά του τρέχοντος, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ την είχε ψηφίσει. Πρόκειται όμως για μια τελείως διαφορετική περίπτωση. Αφενός διότι η μείωση των συντάξεων είχε μικρότερη δημοσιονομική επίπτωση και αφορούσε ένα μικρό μέρος του πληθυσμού για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Αφετέρου, ακόμη και αν δεν δεχθεί κανείς ότι υπήρξε συμψηφισμός με την συμφωνία των Πρεσπών, είναι δεδομένο ότι το θέμα της συμφωνίας θεωρούνταν πολύ σημαντικότερο από τον διεθνή παράγοντα και προφανώς δεν θα ήθελε να τη δυναμιτίσει, ερεθίζοντας την Ελληνική Κυβέρνηση.
Το βασικό ερώτημα όμως είναι αν η μείωση του αφορολόγητου, που θα σημάνει τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης είναι ένα καλό μέτρο ή όχι. Ο ΣΥΡΙΖΑ το αντιμετωπίζει περίπου σαν μια απόπειρα λεηλασίας της ελληνικής κοινωνίας από τους κακούς δανειστές που θέλουν να συντρίψουν τη φτωχολογιά. Δεν εξηγούν γιατί. Το χρησιμοποιούν σαν θεώρημα. Θέσφατο.
Η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Σύμφωνα με στοιχεία των δανειστών, σχεδόν ένας στους δύο μισθωτούς απαλλάσσεται από οποιονδήποτε φόρο και αυτή η κατάσταση δημιουργεί μια σειρά από στρεβλώσεις. Πρωτίστως δεν υπάρχουν επαρκείς πόροι για να ενισχυθούν τα πολύ χαμηλά εισοδηματικά στρώματα. Επιπλέον για να μπορεί να διατηρείται το υψηλό αφορολόγητο επιβάλλονται υψηλότατοι φορολογικοί συντελεστές και ασφαλιστικές εισφορές στους υπόλοιπους, γεγονός που με τη σειρά του δημιουργεί κίνητρα για φοροδιαφυγή και αντικίνητρα για επιπλέον εργασία. Προφανώς δεν πρέπει να θεωρούμε ανύπαρκτη και μια μερίδα μισθωτών ή συνταξιούχων που διαθέτουν εισοδήματα από άλλες πηγές αλλά ρισκάρουν να μην τα δηλώνουν για να μην περάσουν το αφορολόγητο.
Αν ο Πρωθυπουργός πραγματικά νοιαζόταν για τα χαμηλότερα εισοδήματα, θα καταργούσε πλήρως το αφορολόγητο και θα ενίσχυε -με πολύ αυστηρά κριτήρια- αυτούς που πραγματικά έχουν πρόβλημα διαβίωσης με επιδόματα. Ένα είδος πολιτικής που δείχνει να προτιμά. Επιπλέον θα μπορούσε να υιοθετήσει την πρόταση της ΝΔ για έναν εξαιρετικά μειωμένο εισαγωγικό φορολογικό συντελεστή και αναλογική μείωση συνολικά της φορολογικής κλίμακας. Θα μπορούσε επίσης να προχωρήσει σε μια δίκαιη μεταρρύθμιση. Την εξίσωση των φορολογικών συντελεστών για όλες τις κατηγορίες εισοδήματος. Σήμερα το κάθε ευρώ που παράγεται φορολογείται με διαφορετικό συντελεστή ανάλογα με την προέλευσή του, γεγονός που πάντοτε αφήνει περιθώριο για φοροδιαφυγή αλλά και ψηφοθηρία.
Υπάρχει και ένα ακόμη στοιχείο που θα πρέπει κανείς να συνυπολογίσει. Ο Πρωθυπουργός υπόσχεται υψηλό αφορολόγητο αλλά δεν κάνει λόγο για τη διατήρηση των πολύ αυξημένων συντελεστών ΦΠΑ που η Κυβέρνησή του εφάρμοσε και συνεχίζει να διατηρεί. Αν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος ίσως θα ήταν καλύτερα να μειώσει τους άδικους έμμεσους φόρους που πληρώνει αδιακρίτως η φτωχολογιά ακόμη και για βασικά είδη επιβίωσης όπως το ψωμί ή το γάλα. Θα ήταν δικαιότερο να σταματήσει να επιβάλει ΦΠΑ ακόμη και επί των φόρων που εισπράττει το κράτος κάτι που γίνεται για παράδειγμα στους λογαριασμούς των τηλεφώνων.
Όλ’ αυτά θα είχαν σημασία αν μπορούσαμε να τα εξετάσουμε την εφαρμογή τους. Ο Πρωθυπουργός όμως δεν νοιάζεται γι’ αυτό. Νοιάζεται μόνο για την κάλπη. Γνωρίζει άλλωστε ότι η υπόσχεσή του για διατήρηση του υψηλού αφορολόγητου δεν μπορεί να ελεγχθεί παρά μόνο μετά τις εκλογές. Ως γνωστόν όμως μετά την απομάκρυνση εκ’ του ταμείου, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται.
Τι προσπαθεί να πετύχει; Εν πρώτοις, μια διαχείριση της μεγάλης διαφοράς που παρατηρείται δημοσκοπικά. Ευελπιστεί ότι το συγκεκριμένο ακροατήριο θα τον πιστέψει εκ’ νέου. Ακόμη όμως και μετά τις εκλογές, αν η επόμενη Κυβέρνηση προχωρήσει στη μείωση του αφορολόγητου, θα την μέμφεται μιλώντας για ανάλγητο φιλελευθερισμό και θα υποστηρίζει ότι ο ίδιος δεν θα προχωρούσε στην εφαρμογή αυτού που η Κυβέρνηση του είχε ψηφίσει. Ποιος θα μπορεί αλώστε να ελέγξει αν όσα υποστηρίζει είναι αληθή;
