Μία ημέρα πριν την καθολική απαγόρευση της κυκλοφορίας στην Γαλλία, εκατοντάδες χιλιάδες νέων στο Παρίσι γέμιζαν τα μπαρ και τις πλατείες, διαφημίζοντας την κουλτούρα της γαλλικής ανεμελιάς.
Παρά την επιβολή δρακόντειων περιοριστικών μέτρων στη Γερμανία, η αστυνομία κλήθηκε σε δεκάδες περιπτώσεις να συλλάβει τους συμμετέχοντες σε κατ’οίκον «κλαμπ» του Βερολίνου; σε ένα από αυτά μάλιστα ήταν ζωγραφισμένη στους τοίχους η επιγραφή “Beware: Coronavirus”.
Στις ΗΠΑ, πανεπιστημιακές αρχές έχουν ενισχύσει τις περιπόλους για να αποτρέπουν τα πάρτυ σε φοιτητικές εστίες, την στιγμή που τα ιδρύματα έχον διακόψει επ’ αόριστόν τα μαθήματα. Την ίδια συμπεριφορά φαίνεται ότι ζήλεψαν και στα καθ’ ημάς φοιτητές από την Θεσσαλονίκη, στους οποίους η αστυνομία προέβη σε σύσταση μετά από τρεις συνεχόμενες ημέρες που αγνοούσαν την απαγόρευση των συναθροίσεων πάνω από τα 10 άτομα.
Έχει γίνει πολύς λόγος για την ατομική ευθύνη (ή για την ακρίβεια την ανευθυνότητα) των μελών του κοινωνικού συνόλου εν όψει της άνευ προηγουμένου πανδημίας του κορωνοϊου. Πέρα και πάνω όμως από τις φοβικές εμμονές στην ρουτίνα της καθημερινότητας, την εγγενή καχυποψία στον κρατικό καταναγκασμό και την ξεροκεφαλιά του γήρατος, η κρίση του κορωνοϊου έχει φέρει στην επιφάνεια το χάσμα των γενεών, όχι πλέον ως θέμα στην έκθεση ιδεών αλλά ως απτή πραγματικότητα συντονισμού των κοινωνικών μας αντανακλαστικών. Τι είναι αυτό άραγε που εμποδίζει τους νέους, την γενιά μας, να συστρατευθεί ενεργά στην μάχη κατά της πανδημίας;
Η δημοσιογραφική κάλυψη των άνωθι γεγονότων τείνει να εστιάζει σε μια «επαναστατική» αδιαφορία των μιλένιαλς απέναντι στην κατά τους ίδιους υπερβολική αντίδραση για μια περαστική ίωση – έστω και αν αυτή προσβάλει βάναυση τις «γιαγιάδες και τους παππούδες τους», όπως με συγκινητικό τρόπο ανέφερε ο καθηγητής Τσιόδρας. Κάτω από αυτή την επιφάνεια όμως, κρύβεται η αποτυχία του ανθρωπολογικού προτύπου μιας ολόκληρης γενιάς και η ανάδειξη συναρπαστικών αντιφάσεων.
Πώς είναι άραγε δυνατόν η γενιά της κλιματικής αλλαγής, που σταμάτησε να πηγαίνει σχολείο τις Παρασκευές για να γεμίζει τους δρόμους διεκδικώντας μειωμένες εκπομπές ρύπων και να απαιτεί ένα καθαρό περιβάλλον για τις επόμενες γενιές, να παραλύει μπροστά στην συγκεκριμενοποίηση ενός υπαρκτού κινδύνου για όλες (μα κυρίως τις «προηγούμενες») γενιές; Πώς γίνεται η γενιά της σχεδόν καθολικής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και της τεχνολογικής επανάστασης της πληροφορίας να κλείνει συνειδητά τα μάτια στις αδίστακτες συνέπειες του αόρατου εχθρού, οι οποίες επιβεβαιώνονται καθημερινώς πανηγυρικά με τον χειρότερο δυνατό τρόπο, με χιλιάδες θανάτους;
Κανείς δεν μπορεί να υποστηρίζει ότι οι νέοι σήμερα δεν γνωρίζουν – γνωρίζουν, όμως επιδεικτικά αδιαφορούν.
Και αυτή είναι η μεγαλύτερη ένδειξη της κατάρρευσης του δυτικού ανθρωπολογικού προτύπου – στην κουλτούρα του δικαιωματισμού και της on demand απόλαυσης δεν χωρούν υποχωρήσεις για το συλλογικό καλό. Στο ιδεολογικό υπόστρωμα του ατομισμού και της αποθέωσης του Εγώ ως τον μόνο φορέα νοήματος ζωής, δεν απαιτείται καμία καλλιέργεια του Εμείς, στο μέτρο που δεν ωφελείται το άτομο. Στην χρονικά πεπερασμένη καθημερινότητα που μετριέται στις επερχόμενες στιγμιαίες ηδονές, δεν χωρά καμία Άχρονη λογοδοσία σε άξονα μεταφυσικής αναφοράς. Στην παντοδυναμία του Ανθρώπου ως Ενός, δε νοείται καμία πρόνοια για την κοινότητα. Στην αίσθηση του Άτρωτου, η οποία έχει (ευτυχώς) δημιουργηθεί από την έλλειψη τρομακτικών πολέμων και παρόμοιων εμπειριών, δεν μπορεί να εισβάλει κανένας «ιός».
Και κάπως έτσι, η γενιά που απαιτεί την ενσυναίσθηση ως κριτήριο ακόμη και επαγγελματικής ανέλιξης, αποτυγχάνει ακόμη και να σιωπήσει ευλαβικά στο πρόσωπο της φρίκης, αν όχι να δράσει ενεργητικά. Θλιβερά παλεύει να γαντζωθεί στο status quo μιας παρεξηγημένης «αντίδρασης», επιδεικνύοντας έτσι έναν βαθύ συντηρητισμό και εγωισμό, ο οποίος δεν προσαρμόζεται παρά μόνο όταν τον βολεύει. Η αλληλεγγύη και η ανθρωπιά στρέφουν αργά και με λύπη αλλού το βλέμμα, ελπίζοντας να αποφύγουν και αυτές τα πολλά ιταλικά φέρετρα.
