Μια πανδημία πέτυχε το αδιανόητο για το ελληνικό κράτος, μας έσπρωξε μια ώρα αρχύτερα στην ψηφιακή εποχή κ στο ψηφιακό κράτος.
Μαζί με τους υπόλοιπους κι εμάς τους εκπαιδευτικούς που κληθήκαμε μέσα σε μια βδομάδα, όσοι υπηρετούμε σε Λύκεια, με πιο αργούς ρυθμούς οι υπόλοιποι στο κομμάτι που αφορά τη Σύγχρονη εκπαίδευση, να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις της στιγμής.
Σχεδόν το σύνολο των εκπαιδευτικών ανταποκρίθηκε γρήγορα, πλην Λακεδαιμονίων, που για άλλη μια φορά
αναλώθηκαν σε κείμενα διαμαρτυρίας για τον ταξικό χαρακτήρα του εγχειρήματος, εκθέτοντας στα μάτια των πλέον κακόπιστων -που υπήρξαν κι αυτοί- το σύνολο των εκπαιδευτικών που αυτές τις μέρες, περισσότερο ή λιγότερο ο καθένας από ‘μας, είμαστε στημένοι μπροστά σε έναν υπολογιστή, για να ανεβάσουμε εκπαιδευτικό υλικό στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο που κατέρρευσε υπό το βάρος της προθυμίας χιλιάδων εκπαιδευτικών να συνδράμουν το εγχείρημα κ το ενδιαφέρον γονιών και μαθητών να ενταχθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Παράλληλα, επικοινωνούμε σε πραγματικό χρόνο καθημερινά, αρχικά οι εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και σταδιακά και οι υπόλοιποι, με τους μαθητές μας, για να κάνουμε μάθημα ή για να τους προσφέρουμε αυτό που επιτάσσει ο παιδαγωγικός μας ρόλος, ενθάρρυνση και υποστήριξη δηλαδή, αφού ως έφηβοι και παιδιά που είναι οι μαθητές μας, ζουν πιο έντονα λόγω της ορμής της ηλικίας τους, τον εγκλεισμό. Θα έλεγα όμως ότι διαπιστώνω με χαρά ότι συχνά τα παιδιά βιώνουν ακόμη και πιο ώριμα και πιο πειθαρχημένα από πολλούς ενήλικες τις δυσκολίες της παρούσας συνθήκης.
Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο για κανέναν, ούτε για εμάς τους εκπαιδευτικούς, πολλοί εκ των οποίων ποτέ δεν επιμορφωθήκαμε για ανάλογες συνθήκες, ωστόσο στεκόμαστε στο ύψος των περιστάσεων, όπως και για τους μαθητές μας που είτε δεν διαθέτουν τον τεχνολογικό εξοπλισμό σε αρκετές περιπτώσεις, είτε αντιμετωπίζουν, όπως κι εμείς, προβλήματα σύνδεσης ή άλλα τεχνικά θέματα που σαφώς δυσχεραίνουν την εκπαιδευτική διαδικασία.
Παρατηρώ ωστόσο, με την επισήμανση ότι οι παρατηρήσεις κάθε ατόμου, συνεπώς και οι δικές μου, υπόκεινται σε έλεγχο, αφού φυσικά διέπονται από υποκειμενισμό ο οποίος καθαρίζεται από πολλούς παράγοντες, όπως είναι η βαθμίδα εκπαίδευσης στην οποία διδάσκει ο καθένας μας, η περιοχή που βρίσκεται το σχολείο του, το κοινωνικό, οικονομικό κ πνευματικό υπόστρωμα των οικογενειών, το ενδιαφέρον των μαθητών του, που και στην φυσική τάξη άλλωστε δεν είναι ποτέ το ίδιο για όλα τα μέλη της κοινότητας και άλλους παράγοντες, ότι το ενδιαφέρον των μαθητών για την τηλεκπαίδευση είναι μεγάλο και ενθαρρυντικό. Νομίζω ότι ποτέ δεν τα έχω δει πιο χαμογελαστά νωρίς το πρωί, αφού συνήθως μπαίνουν στην τάξη την πρώτη ώρα νυσταγμένα και δύσθυμα.
Οι λόγοι είναι πολλοί. Τα ίδια τα παιδιά σχολιάζουν ότι τους έλειψε το σχολείο, κάτι που σπάνια ακούς τις μέρες που βρισκόμαστε στο σχολείο. Ίσως και γι΄αυτά η παρούσα κατάσταση αποτελεί μια χρήσιμη συνειδητοποίηση της αξίας του σχολείου. Τα παιδιά χαίρονται επίσης, και το εκφράζουν, γιατί επικοινωνούμε μεταξύ μας όλοι, ειδικά τις μέρες αυτές που τους έχει λείψει η επικοινωνία των συνομιλήκων και δη των συμμαθητών τους. Είναι πιο ξεκούραστα πια και σε κάποιες περιπτώσεις αποδίδουν καλύτερα απ’ ότι τους προηγούμενους μήνες, αφού αφιερώνουν περισσότερο χρόνο, που πια περισσεύει λόγω συνθηκών, στη μελέτη. Φυσικά, είναι επίσης μια γενιά απολύτως εξοικειωμένη με την τεχνολογία, ώστε μπορούν να ανακαλύψουν όλους τους πιθανούς τρόπους επικοινωνίας με την τηλετάξη, αρκεί να μην τα πάρει ο ύπνος το πρωί που είναι κι αυτή μια πιθανότητα υπ’ αυτές τις συνθήκες που δεν υπάρχει η «απειλή» της απουσίας.
Θα καταλήξω με κάποιες επισημάνσεις χρήσιμες και για την επόμενη μέρα. Η τηλεκπαίδευση είναι ένα χρήσιμο εργαλείο, όχι μόνο για συνθήκες ανάγκης, όπως αυτές που βιώνουμε και δεν ευχόμαστε φυσικά να επαναληφθούν, αλλά και για να επικουρήσει και να εμπλουτίσει στο μέλλον την εκπαιδευτική διαδικασία η οποία μοιραία στον 21ο αι. οφείλει να ανανεώσει τα εργαλεία της. Δεν μπορεί όμως σε καμία περίπτωση να οικοδομήσει τη σχέση εκπαιδευτικού και μαθητή κ μεταξύ των μαθητών, όπως αυτό γίνεται στο σχολείο. Αν σήμερα μπορούμε να χαρούμε που βλέπουμε τους μαθητές μας και εκείνοι εμάς, είναι γιατί έχουμε ήδη χτίσει μια σχέση και υπάρχει η λαχτάρα να βοηθήσει ο ένας τον άλλο, έχουμε ήδη οικοδομήσει τους κανόνες επικοινωνίας μας και έχουμε φτιάξει τη χημεία μας δια ζώσης.
Ο δάσκαλος είναι και παιδαγωγός. Πολλές φορές έχει χρειαστεί να τ’ αγκαλιάσουμε, να τ’ ακούσουμε, να τους σκουπίσουμε ένα δάκρυ ή να τα μαλώσουμε και να τα τιμωρήσουμε. Δεν μπορώ να φανταστώ πως θα το κάνω αυτό μέσα από μια οθόνη, έστω κι αν έχω κουμπάκι αποβολής. Σήμερα ανταλλάσσουμε χαμόγελα και κάνουμε και τη πλάκα μας με τα παιδιά μας, αλλά μέσα από μια ψυχρή οθόνη, που συχνά δεν ακούμε καλά η δεν βλέπουμε καλά, αλλά το παλεύουμε και εμείς και αυτά, γιατί αυτό επιβάλλει η συνθήκη. Τίποτα όμως δεν αντικαθιστά την ανθρώπινη επαφή και τον δάσκαλο που θα σκύψει πάνω από το τετράδιο και το κεφάλι του μαθητή.
Όταν κλείσαμε, παρά τα μέτρα για τον κορωνοϊό, πολλά με αγκάλιασαν για να αποχαιρετιστούμε λες και υποσυνείδητα αισθανόμασταν τη διάρκεια του αποχωρισμού, αλλά κι απ’ τη χαρά τους που έκλεινε το σχολείο. Εύχομαι γρήγορα να επιστρέψουμε στις τάξεις μας και εμείς ειδικά οι μαθητές και εκπαιδευτικοί του ΓΕΛ Καρύστου, στο ωραίο προαύλιο μας με θέα τη θάλασσα και να αγκαλιαστούμε, αυτή τη φορά όμως γιατί άνοιξε το σχολείο μας. Αν κάποτε αυτό θα ακουγόταν μελό πιστέψτε με ότι τώρα το λέμε μεταξύ μας μαθητές και καθηγητές και το εννοούμε περισσότερο από κάθε άλλη φορά…
Η Ευαγγελία Χολέβα είναι Εκπαιδευτικός – Δρ. Ιστορίας
