Στο πολύ ενδιαφέρον op-ed του Σαββατοκύριακου, οι New York Times υποστηρίζουν ότι είναι εσφαλμένη επιλογή η διαδικασία παραπομπής του Προέδρου Τραμπ.
Το αιτιολογικό σκεπτικό της εφημερίδας συνίσταται στο γεγονός ότι η πόλωση που θα δημιουργηθεί ως αποτέλεσμα της διαδικασίας παραπομπής θα αποπροσανατολίσει το Δημοκρατικό κόμμα από τις εσωκομματικές διαδικασίες ανάδειξης νέου αρχηγού. Πολύ περισσότερο δε, θα ενισχύσει το φρόνημα των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων, ρίχνοντας νερό στον μύλο της anti-establishment ρητορικής του Προέδρου Τραμπ και πιθανώς αλλάζοντας τους συσχετισμούς υπέρ του στις προεδρικές εκλογές του 2020.
Με μία παιγνιώδη διάθεση, σύμφωνα με την οποία ως Έλληνες είμαστε πρωτοπόροι διεθνώς, θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι New York Times έπαθαν…Κυριάκο Μητσοτάκη! Πώς είναι δυνατόν η εφημερίδα που εκπροσωπεί τους πολέμιους του Προέδρου Τραμπ διεθνώς και, σχεδόν με ιεραποστολική διάθεση, επιχειρεί να ακυρώσει τον ίδιο προσωπικά με διαφόρων ειδών σκάνδαλα, να μην πανηγυρίζει στην προοπτική μιας ταπεινωτικής καθαίρεσης αλλά, αντιθέτως, να συνιστά ψυχραιμία και νηφαλιότητα;
Η απάντηση δεν βρίσκεται στην σφαίρα του υποθετικού, αλλά αποτελεί ενσάρκωση ενός θεμελιώδους αξιώματος της πολιτικής πρακτικής, το οποίο έχει βρει την αρτιότερη έκφρασή του εν Ελλάδι – «έναν πρώην πρωθυπουργό δεν τον στέλνεις φυλακή, τον στέλνεις σπίτι του». Είναι η ίδια λογική που εφήρμοσε ως κομματική γραμμή ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφορικά με την πιθανότητα εμπλοκής του πρώην πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην σκευωρία της Novartis.
Ορθά σκεπτόμενος σε πολιτικό επίπεδο και με τον ΣΥΡΙΖΑ να φυλλοροεί, ο πρωθυπουργός επέλεξε να κλείσει την συζήτηση για Προανακριτική που να αφορά και τον Αλέξη Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός αρνήθηκε να προσφέρει το σωσίβιο του «ρεβανσισμού» στον αντίπαλό του – αναμφίβολα, η προσωπική δίωξη του Αλέξη Τσίπρα θα συσπείρωνε σε μεγάλο βαθμό την απογοητευμένη εκλογική βάση της αντιπολίτευσης.
Παρομοίως, η αμερικανική εφημερίδα αδιαφορεί για την αλήθεια της κατάχρησης εξουσίας από τον Πρόεδρο Τραμπ– ή μάλλον, διατυμπανίζει την μη αποδεδειγμένη δικαστικώς «δική της» αλήθεια και συνιστά την στρατηγική «κάτω από το χαλί», υπό την απειλή μιας δεύτερης εκλογικής νίκης του Ντόναλντ Τραμπ.
Η άποψη του γράφοντος είναι ότι η απομαγνητοφωνημένη συνομιλία μεταξύ των Προέδρων ΗΠΑ – Ουκρανίας δεν αποδεικνύει με ξεκάθαρο τρόπο μια πρόταση «συναλλαγής» μεταξύ της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ στην Ουκρανία και της διερεύνησης πιθανού σκανδάλου για τον υιό Μπάιντεν, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει «μικροπολιτικά» ο Πρόεδρος των ΗΠΑ με την ιδιότητά του ως υποψήφιος για επανεκλογή. Εάν πράγματι επαληθευθεί αυτή η άποψη και ο Πρόεδρος Τραμπ επιβιώσει από την διαδικασία του impeachment, είναι σχεδόν βέβαιο πως θα βγει κερδισμένος στην επικείμενη εκλογική αναμέτρηση. Όμως, η δημοκρατία και η δικαιοσύνη είναι – και ορθώς – δύο ξεχωριστές έννοιες στον δυτικό πολιτισμό. Και στην δεύτερη, δεν χωρούν απόψεις.
Ο λόγος που διαχρονικώς επαινούμε το αμερικανικό σύστημα των checks and balances, είναι η απρόσκοπτη και ανεξάρτητη λειτουργία των τριών θεσμικών πυλώνων εξουσίας, μεταξύ των οποίων και η Δικαιοσύνη. Η Δικαιοσύνη είναι ο θεσμός που φαίνεται να μην λογοδοτεί σε κανέναν αλλά εν τέλει είναι ό,τι πιο ανθρωπίνως πλησιέστερο έχουμε στην φιλοσοφική έννοια της αντικειμενικής αλήθειας. Οι πλειοψηφικοί υπολογισμοί της Δημοκρατίας ως μορφής ρύθμισης του πολιτεύματος δεν πρέπει να χωρούν στην Δικαιοσύνη – ο χώρος έκφρασής τους είναι οι κάλπες.
Είναι δύο διαφορετικοί κόσμοι και εξυπηρετούν διαφορετικά προκείμενα η Δικαιοσύνη και η Δημοκρατία – η πρώτη αγωνιά για την Αλήθεια και η δεύτερη μάς εξασφαλίζει την αρτιότερη δυνατή συμβίωση με όρους πλειοψηφίας. Στην τομή των δύο κόσμων, είναι εφικτό το σενάριο ο Πρόεδρος Τραμπ να καθαιρεθεί, να διεκδικήσει την επανεκλογή του και να διατηρήσει το γραφείο του στον Λευκό Οίκο. Όπως και είναι εφικτό το σενάριο ο Αλέξης Τσίπρας να βρεθεί ένοχος ως ηθικός αυτουργός της σπίλωσης των πολιτικών του αντιπάλων και ταυτόχρονα να αυξήσει την εκλογική του δύναμη.
Μπορούν αυτές οι, κατά κάποιους, απευκταίες εξελίξεις να δικαιολογήσουν την σιωπή μας; Στα δικά μας, αντέχουμε να ρισκάρουμε μια διαρκή σκιά στην πολιτική ζωή του τόπου ενός πρώην Πρωθυπουργού να λειτουργεί ως κοινός συκοφάντης, με την δικαιολογία της μη ενδυνάμωσής του στα εκλογικά ποσοστά; Μπορούμε να θυσιάσουμε την Δικαιοσύνη για την αποτελεσματικότερη άσκηση της διακυβέρνησης;
Αν μείνουμε συνεπείς στην διακριτότητα των εννοιών, το ερώτημα έχει απάντηση. Fiat Justitia et pereat mundus. Ας επιβληθεί η δικαιοσύνη, κι ας χαθεί (;) ο κόσμος.
*Ο Πέτρος Βίνης είναι δικηγόρος στο δίκαιο του ανταγωνισμού και εργάζεται στις Βρυξέλλες.
